Antimikrobiyal Kemoterapötiklerin Temel Özellikleri
|
2 |
Preklinik (Teorik) |
1 |
Prof. Dr. Ayşe Saide Şahin |
Vücuda zarar veren mikroorganizmaları yok etmeye yönelik tedavi şeklidir ve konakçıya zarar vermeden hastalık etkeninin ortadan kaldırılması hedeflenir. Antibakteriyel kemoterapötik ilaçlar etki mekanizması, etki spektrumu, kimyasal yapısı veya etki mekanizmalarına göre sınıflandırılabilir.Bu ilaçlar bakteriyostatik veya bakterisid etki oluştururlar. Direnç, patojen mikroorganizmanın kemoterapötik ilacın kullanılan doz aralığında ilaçdan etkilenmemesidir. Direnç gelişimini önlemek için antibakteriyel ilaçların mikroorganizmanın, hastanın, infeksiyon yerinin ve ilacın özellikleri dikkate alınarak kullanılması gerekir. |
Kemoterapinin tanımı, antibakteriyel kemoterapötik ilaçların etki mekanizması, etki spektrumu ve etkilediği patojene göre sınıflandırılması, direnç gelişme mekanizmaları ve antibakteriyel ilaçların akılcı kullanımını konularını açıklar. |
İmmünomodülatör ilaçlar I
|
2 |
Preklinik (Teorik) |
2 |
Dr. Öğr. Üy. İpek Duman |
İmmünomodülatör ilaçlar, immünosüpresyon, immünopotansiyalizasyon veya immünotoleransa yol açarak immün sistemle etkileşir. İmmünosüpresif ilaçlar, başta organ naklinde red reaksiyonlarını önleme ve otoimmün hastalıkların tedavisi olmak üzere önemli birçok endikasyonda kullanılırlar. Temel etki yerleri red reaksiyonunda temel rolü olan CD4+ tipi (indükleyici/yardım edici) T lenfositleridir. İmmünostimülan ilaçlar ise, immünite ile ilgili hücre ve sistemleri stimüle eden ya da pasif immünite sağlayan, immün yetmezlik durumlarının, bazı kanser türleri ve viral enfeksiyonların tedavisinde kullanılan ilaçlardır. |
İmmün sistemle etkileşerek immünosüpresif ve immünostimülan etki gösteren immünomodülatör ilaçların, sınıflandırılması, etki mekanizması ve etkileri, endikasyon ve kontrendikasyonları, uygulama yolları, yan etkileri ve önemli etkileşmeleri hakkında bilgi sahibi olmalı |
İmmünomodülatör ilaçlar II
|
2 |
Preklinik (Teorik) |
3 |
Dr. Öğr. Üy. İpek Duman |
İmmünomodülatör ilaçlar, immünosüpresyon, immünopotansiyalizasyon veya immünotoleransa yol açarak immün sistemle etkileşir. İmmünosüpresif ilaçlar, başta organ naklinde red reaksiyonlarını önleme ve otoimmün hastalıkların tedavisi olmak üzere önemli birçok endikasyonda kullanılırlar. Temel etki yerleri red reaksiyonunda temel rolü olan CD4+ tipi (indükleyici/yardım edici) T lenfositleridir. İmmünostimülan ilaçlar ise, immünite ile ilgili hücre ve sistemleri stimüle eden ya da pasif immünite sağlayan, immün yetmezlik durumlarının, bazı kanser türleri ve viral enfeksiyonların tedavisinde kullanılan ilaçlardır. |
İmmün sistemle etkileşerek immünosüpresif ve immünostimülan etki gösteren immünomodülatör ilaçların, sınıflandırılması, etki mekanizması ve etkileri, endikasyon ve kontrendikasyonları, uygulama yolları, yan etkileri ve önemli etkileşmeleri hakkında bilgi sahibi olmalı |
Penisilinler I
|
2 |
Preklinik (Teorik) |
4 |
Dr. Öğr. Üy. İpek Duman |
Penisilinler, Beta- Laktam Antibiyotikler grubunda, güçlü bakterisidal etkilerinin yanında görece düşük toksisiteye sahip antibiyotiklerdir. Sitoplazmik membran üzerine yerleşmiş olan Penisilin bağlayan protein (PBP)’leri inhibe ederler. Penisilinler antibakteriyel spektrumlarına göre başlıca dört grupta toplanırlar: 1. Doğal Penisilinler: Penisilin G, Penisilin V 2. Antistafilokokal (Penisilinaza dirençli) Penisilinler 3. Geniş Spektrumlu Penisilinler: Aminopenisilinler 4. Antipsödomonal Penisilinler: Karboksipenisilinler, Asilüreidopenisilinler. Üst solunum yolu, alt solunum yolu ve üriner sistem infeksiyonları, cilt ve yumuşak doku, santral sinir sistemi, kemik ve eklem infeksiyonları, gastrointestinal ve intraabdominal infeksiyonlar, cinsel yolla bulaşan hastalıklar gibi birçok infeksiyon türünde tercih edilen ilaçlardır. |
Penisilinlerin, sınıflandırılması, etki mekanizması ve etkileri, endikasyon ve kontrendikasyonları, uygulama yolları ve dozları, yan etkileri ve önemli etkileşmeleri hakkında bilgi sahibi olmalı |
Penisilinler II
|
2 |
Preklinik (Teorik) |
5 |
Dr. Öğr. Üy. İpek Duman |
Penisilinler, Beta- Laktam Antibiyotikler grubunda, güçlü bakterisidal etkilerinin yanında görece düşük toksisiteye sahip antibiyotiklerdir. Sitoplazmik membran üzerine yerleşmiş olan Penisilin bağlayan protein (PBP)’leri inhibe ederler. Penisilinler antibakteriyel spektrumlarına göre başlıca dört grupta toplanırlar: 1. Doğal Penisilinler: Penisilin G, Penisilin V 2. Antistafilokokal (Penisilinaza dirençli) Penisilinler 3. Geniş Spektrumlu Penisilinler: Aminopenisilinler 4. Antipsödomonal Penisilinler: Karboksipenisilinler, Asilüreidopenisilinler. Üst solunum yolu, alt solunum yolu ve üriner sistem infeksiyonları, cilt ve yumuşak doku, santral sinir sistemi, kemik ve eklem infeksiyonları, gastrointestinal ve intraabdominal infeksiyonlar, cinsel yolla bulaşan hastalıklar gibi birçok infeksiyon türünde tercih edilen ilaçlardır. |
Penisilinlerin, sınıflandırılması, etki mekanizması ve etkileri, endikasyon ve kontrendikasyonları, uygulama yolları ve dozları, yan etkileri ve önemli etkileşmeleri hakkında bilgi sahibi olmalı |
Sefalosporinler
|
2 |
Preklinik (Teorik) |
6 |
Prof. Dr. Kısmet Esra Nurullahoğlu Atalık |
Sefalosporinler, 7-ASA’ dan türetilen yarı-sentetik türevlerdir, kimyasal yapıları, etki mekanizmaları ve antibakteriyel spektrumları bakımından penisilinlere benzerler ve benzer klinik indikasyonlarda kullanılırlar. |
ÖĞRENİM HEDEFİ: Sefalosporinlerin etki mekanizmasını, kuşakları/ilaçları, etki spektrumlarını, farmakolojik özelliklerini, endikasyonlarını, yan tesirlerini, kontrendikasyonlarını ve ilaç/besin etkileşmelerini bilir. |
Diğer Beta Laktam antibiyotikler
|
2 |
Preklinik (Teorik) |
7 |
Prof. Dr. Kısmet Esra Nurullahoğlu Atalık |
Aztreonam tedaviye ilk ve tek giren monobaktamdır. Gram-negatif bakterilerin ürettiği beta-laktamazların çoğuna karşı ileri derecede dayanıklıdır, dar spektrumludur. Karbapenemler, mevcut beta-laktam antibiyotiklerin en geniş spektrumlusudurlar. Parenteral kullanılırlar. |
ÖĞRENİM HEDEFİ: Monobaktamların ve Karbapenemlerin etki mekanizmasını, ilaçları, etki spektrumlarını, farmakolojik özelliklerini, endikasyonlarını, yan tesirlerini, kontrendikasyonlarını ve ilaç/besin etkileşmelerini bilir. |
Antimalaryal ilaçlar
|
1 |
Preklinik (Teorik) |
8 |
Dr. Öğr. Üy. İpek Duman |
Sıtma (malarya), plasmodium türü protozoonlar tarafından oluşturulan ve nöbet şeklinde rekurrent ateş yükselmesi gösteren bir infeksiyon hastalığıdır. Antimalaryal ilaçlar sıtma türlerinin tedavisinde ve profilaksisinde kullanılırlar. Antimalaryal ilaçlar etki yerine göre sınıflanır: primakin gibi doku şizontosidleri karaciğerde oluşan şizontları yok eder; klorokin gibi kan şizontosidleri ise eritrosit içindeki şekillere etkilidir. |
Sıtma (malarya) tedavisinde kullanılan antimalaryal ilaçların sınıflandırılması, etki mekanizması ve etkileri, endikasyon ve kontrendikasyonları, klinik uygulama ve yan etkileri hakkında bilgi sahibi olmalı |
Antiseptik ve dezenfektanlar
|
1 |
Preklinik (Teorik) |
9 |
Prof. Dr. Kısmet Esra Nurullahoğlu Atalık |
Antiseptik ve dezenfektanlar arasındaki ana fark: uygulanma yerleridir. Antiseptikler, canlılar üzerine; cilt ve dışarı açılan boşlukların mukozasına, dıştan uygulanmak suretiyle kullanılırlar. Genel kural olarak antimikrobik spektrumları geniştir. Selektiflikleri düşüktür.
|
ÖĞRENİM HEDEFİ: Antiseptik ve dezenfektanları tanımlar, etki mekanizmasını, kuşakları/ilaçları, etki spektrumlarını, farmakolojik özelliklerini, endikasyonlarını, yan tesirlerini, kontrendikasyonlarını bilir. |
Antiamibik ve diğer Antiprotozoal İlaçlar
|
1 |
Preklinik (Teorik) |
10 |
Dr. Öğr. Üy. İpek Duman |
Amibiyazis, Entamoeba histolytica’nın yaptığı, dünyada yaygın görülen kolon iltihabıdır. Antiamibik ilaçlar dokuda veya lümende etki göstermelerine bağlı olarak amibiyazisin kolonik ve ekstrakolonik şekillerinin tedavisinde kullanılırlar. Trikomoniyazis, giardiyazis, toksoplazmozis, leyşmanyazis, P. carinii pnömonisi gibi diğer protozoon infeksiyonlarının tedavisinde ise infeksiyon etkenine spesifik olarak etkili çeşitli antiprotozoal ilaçlar kullanılır. |
Antiamibik ve diğer antiprotozoal ilaçların sınıflandırılması, etki mekanizması ve etkileri, endikasyon ve kontrendikasyonları, uygulama yolları, dozları ve yan etkileri hakkında bilgi sahibi olmalı |
Antihelmintik ilaçlar
|
1 |
Preklinik (Teorik) |
11 |
Prof. Dr. Salim Yalçın İnan |
Antihelmintik ilaçlar genel olarak helmintlerdeki mikrotübül sentezini inhibe ederek veya kolinesteraz inhibisyonu yaparak larvasidal veya ovisidal etki gösterirler. |
Antihelmintik ilaçların etki mekanizmalarını, kullanıldığı endikasyonları, kontrendikasyonlarını, uygulama yollarını ve yan tesirleri ile birlikte ilaç etkileşmelerini bilmeli |
Makrolid ve Linkozamidler
|
1 |
Preklinik (Teorik) |
12 |
Prof. Dr. Kısmet Esra Nurullahoğlu Atalık |
MLS antibiyotikler, Gram pozitif bakterilerin çoğuna karşı etkili olmaları, toksisitelerinin düşük olması ve önemli bir takım patojenler ile aralarında rezistans sorununun bulunmaması nedenleriyle klinik olarak oldukça yararlı bir antibiyotik grubudur.
|
ÖĞRENİM HEDEFİ: Makrolid, Linkozamid ve Streptogramin (MLS) antibiyotikler ile Linezolidin etki mekanizmasını, etki spektrumunu, farmakolojik özelliklerini, endikasyonlarını, yan tesirlerini, kontrendikasyonlarını ve ilaç/besin etkileşmelerini bilir. |
Aminoglikozidler
|
1 |
Preklinik (Teorik) |
13 |
Prof. Dr. Ayşe Saide Şahin |
Aminoglikozid grubu ilaçlar (gentamisin, tobramisin, amikasin vb) bakteride protein sentezini inhibe ederler, bakterisid etki oluştururlar. Dar spektrumlu ilaçlardır, en duyarlı bakteri grubu Gram-negatif aerobik basillerdir. Sistemik etki oluşturmak için parenteral yolla uygulanırlar. Lokal etki oluşturmak amacıyla oral yoldaln kullanılabilirler. Fetal dolaşıma geçerler. Yağ dokusuna giremezler dozları ideal vücut ağırlığına göre hesaplanmalıdır. Terapötik indeksleri dardır, serum düzeylerinin izlenmesi gerekebilir.Nefrotoksik, ototoksik ve nörotoksik advers etkiler oluştururlar. Konsantrasyona bağımlı klinik etkinlik gösterirler. |
Aminoglikozid grubu ilaçların kimyasal yapısı , etki mekanizması, uygulama yolları, endikasyon ve kontrendikasyonları, advers etkileri, etkileşimlerini bilir. |
Sülfonamidler
|
2 |
Preklinik (Teorik) |
14 |
Prof. Dr. Salim Yalçın İnan |
Sülfonamid grubu antibiyotikler sınırlı sayıdaki enfeksiyonların tedavisi amacıyla kullanılan ilaçlar olup, etkilerini bakterilerdeki folik asid sentezinin inhibisyonu sonucu gösterirler. |
Sülfonamid grubu antibiyotiklerin etki mekanizmalarını, kullanıldığı endikasyonları, kontrendikasyonlarını, uygulama yollarını ve yan tesirleri ile birlikte ilaç etkileşmelerini bilmeli |
Antifungal ilaçlar
|
2 |
Preklinik (Teorik) |
15 |
Prof. Dr. Salim Yalçın İnan |
Antifungal ilaçlar sistemik veya mukokütanoz enfeksiyonlarda kullanılan ilaçlar olup, mantar hücresinde ergosterol sentezini veya hücre duvarı sentezini inhibe ederler. Etki mekanizmaları gruplar arasında farklılık gösterebilir. Sistemik veya topikal olarak kullanılırlar. |
Antifungal ilaçların etki mekanizmalarını, kullanıldığı endikasyonları, kontrendikasyonlarını, uygulama yollarını ve yan tesirleri ile birlikte ilaç etkileşmelerini bilmeli |
Tetrasiklinler ve kloromfenikol
|
2 |
Preklinik (Teorik) |
16 |
Prof. Dr. Ayşe Saide Şahin |
Tetrasiklinler etki sürelerine göre 3 gruba ayrılır. Bakteride protein sentezini inhibe ederek bakteriyostatik etki oluştururlar. En geniş spektrumlu antibiyotiklerdir. Oral, parenteral ve lokal olarak uygulanabilirler. Doksisiklinin etki süresi uzundur ve bu grupta en sık kullanılan ilaçtır. Böbrek yetmezliği olanlarda da kullanılabilir Amfenikoller bakteride protein sentezini inhibe eder ve bakteriyostatik etki oluşturur. Geniş spektrumlu ilaçlardır. |
Tetrasiklin ve amfenikol grubu ilaçların kimyasal yapısı , etki mekanizması, uygulama yolları, endikasyon ve kontrendikasyonları, advers etkileri, etkileşimlerini bilir. |
Fluorakinolonlar
|
2 |
Preklinik (Teorik) |
17 |
Prof. Dr. Ayşe Saide Şahin |
Lipofilik yapıda geniş spektrumlu ve hızlı bakterisid etkili ilaçlardır. Vücutta yaygın dağılım gösterirler. Oral yolla kullanılırlar. Siprofloksasin, ofloksasin ve levofloksasin parenteral yolla da verilebilir. |
Fluorokinolon grubu ilaçların etki mekanizması, endikasyon ve kontrendikasyonları, uygulama yolları, advers etkileri, etkileşimlerini bilir. |
Antiviral ilaçlar
|
2 |
Preklinik (Teorik) |
18 |
Prof. Dr. Salim Yalçın İnan |
Antiviral ilaçlar temel olarak virüsün farklı evrelerini inhibe ederek virüstatik veya virüsid etki gösterirler. |
Viral enfeksiyonlarda kullanılan ilaçların etki mekanizmalarını, kullanıldığı endikasyonları, kontrendikasyonlarını, uygulama yollarını ve yan tesirleri ile birlikte ilaç etkileşmelerini bilmeli |
Antineoplastik ilaçlar
|
2 |
Preklinik (Teorik) |
19 |
Prof. Dr. Salim Yalçın İnan |
Antineoplastik ilaçlar hücre siklusunda belirli bir döneme etki ederler. Bununla beraber platin analogları, alkilleyici ajanlar gibi döneme özgü olmayan kanser ilaçları da vardır. |
Antineoplastik ilaçların etki mekanizmalarını, kullanıldığı endikasyonları, kontrendikasyonlarını, uygulama yollarını ve yan tesirleri ile birlikte ilaç etkileşmelerini bilmeli |
Sülfonamidler
|
100 |
Preklinik (Teorik) |
100 |
Prof. Dr. Salim Yalçın İnan |
Sülfonamid grubu antibiyotikler sınırlı sayıdaki enfeksiyonların tedavisi amacıyla kullanılan ilaçlar olup, etkilerini bakterilerdeki folik asid sentezinin inhibisyonu sonucu gösterirler. |
Sülfonamid grubu antibiyotiklerin etki mekanizmalarını, kullanıldığı endikasyonları, kontrendikasyonlarını, uygulama yollarını ve yan tesirleri ile birlikte ilaç etkileşmelerini bilmeli |
Antiviral ilaçlar
|
100 |
Preklinik (Teorik) |
100 |
Prof. Dr. Salim Yalçın İnan |
Antiviral ilaçlar temel olarak virüsün farklı evrelerini inhibe ederek virüstatik veya virüsid etki gösterirler. |
Viral enfeksiyonlarda kullanılan ilaçların etki mekanizmalarını, kullanıldığı endikasyonları, kontrendikasyonlarını, uygulama yollarını ve yan tesirleri ile birlikte ilaç etkileşmelerini bilmeli |
Antineoplastik ilaçlar
|
100 |
Preklinik (Teorik) |
100 |
Prof. Dr. Salim Yalçın İnan |
Antineoplastik ilaçlar hücre siklusunda belirli bir döneme etki ederler. Bununla beraber platin analogları, alkilleyici ajanlar gibi döneme özgü olmayan kanser ilaçları da vardır. |
Antineoplastik ilaçların etki mekanizmalarını, kullanıldığı endikasyonları, kontrendikasyonlarını, uygulama yollarını ve yan tesirleri ile birlikte ilaç etkileşmelerini bilmeli |
Antihelmintik ilaçlar
|
100 |
Preklinik (Teorik) |
100 |
Prof. Dr. Salim Yalçın İnan |
Antihelmintik ilaçlar genel olarak helmintlerdeki mikrotübül sentezini inhibe ederek veya kolinesteraz inhibisyonu yaparak larvasidal veya ovisidal etki gösterirler. |
Antihelmintik ilaçların etki mekanizmalarını, kullanıldığı endikasyonları, kontrendikasyonlarını, uygulama yollarını ve yan tesirleri ile birlikte ilaç etkileşmelerini bilmeli |
Antifungal ilaçlar
|
100 |
Preklinik (Teorik) |
100 |
Prof. Dr. Salim Yalçın İnan |
Antifungal ilaçlar sistemik veya mukokütanoz enfeksiyonlarda kullanılan ilaçlar olup, mantar hücresinde ergosterol sentezini veya hücre duvarı sentezini inhibe ederler. Etki mekanizmaları gruplar arasında farklılık gösterebilir. Sistemik veya topikal olarak kullanılırlar. |
Antifungal ilaçların etki mekanizmalarını, kullanıldığı endikasyonları, kontrendikasyonlarını, uygulama yollarını ve yan tesirleri ile birlikte ilaç etkileşmelerini bilmeli |