NEÜ MTF Entegre Eğitim Sistemi

Not: Bu alan adı altındaki web sayfaları tasarım/hazırlık aşamasındadır. Kesin ve güncel bilgiler için lütfen NEÜ-MTF resmi web sayfasını takip ediniz.

Farmakoloji 3-2 (FRMA302)

Ders Oturumu 10

"Antiamibik ve diğer Antiprotozoal İlaçlar"

Dr. Öğr. Üy. İpek Duman (1 ders saati)

Ders özeti

Amibiyazis, Entamoeba histolytica’nın yaptığı, dünyada yaygın görülen kolon iltihabıdır. Antiamibik ilaçlar dokuda veya lümende etki göstermelerine bağlı olarak amibiyazisin kolonik ve ekstrakolonik şekillerinin tedavisinde kullanılırlar. Trikomoniyazis, giardiyazis, toksoplazmozis, leyşmanyazis, P. carinii pnömonisi gibi diğer protozoon infeksiyonlarının tedavisinde ise infeksiyon etkenine spesifik olarak etkili çeşitli antiprotozoal ilaçlar kullanılır.

Öğrenme hedefi: Antiamibik ve diğer antiprotozoal ilaçların sınıflandırılması, etki mekanizması ve etkileri, endikasyon ve kontrendikasyonları, uygulama yolları, dozları ve yan etkileri hakkında bilgi sahibi olmalı

Ders konusu ile ilgili semptomlar (UÇEP Dikey entegrasyonu):

Semptom	Ders konusu ilgisi
İlaçların istenmeyen etkileri/ilaç etkileşimleri	ANTİAMİBİK İLAÇLAR Metronidazol: En sık bulantı-kusma, metalik tat, glossit, nöropati, nötropeni, disülfiram benzeri reaksiyon, Potansiyel teratojenik (gebelikte ilk trimestrde verilmez) Klorokin Fosfat: Başağrısı, gastrointestinal sistem bozuklukları, kısmi alöpesi, ekstraoküler kaslarda felç, retinopati, konvülziyon ve hepatit, teratojenik Diloksanid Furoat: Önemli bir YE yoktur (bazen flatulans) Gebelerde kontrendike Tetrasiklinler: Ca++ ile şelat oluştururlar, kemik ve diş gelişimini bozarlar (küçük çocuklarda önemli) Teratojen hepatotoksik, UV ve güneş ışığına aşırı duyarlılık, hipersensitivite Önemli etkileşim: Tetrasiklinlerin yiyecek (doksisiklin ve minosiklin hariç), süt ve süt ürünleri, alkali pH, antasidler ile absorpsiyonları önemli ölçüde azalır ANTİPROTOZOAL İLAÇLAR Kliokinolİyodokinol: Oral yüksek doz/uzun sürede optik atrofi/optik nörit-körlük riski 5-Değerli Organik Antimon Bileşikleri: Pankreatit, kardiyotoksisite, pnömoni, nefrotoksisite, ateş, döküntü, karaciğer enzimlerinde artma Pentamidin İzetionat: Taşikardi, döküntü, nefes alma güçlüğü Trimetreksat: Kemik iliği üzerine süpresif etki Nifurtimoks: G6PD eksikliğinde hemoliz, parestezi, epilepsi, nörit Mepakrin (kinakrin): Başağrısı, disülfiram benzeri etki, nadir toksik psikoz Furazolidon: G6PD eksikliğinde hemoliz, disülfiram benzeri etki Makrolid Antibiyotikler: Gastrointestinal intolerans (bağırsak motilitesinde artma) CYP P450 enzim inhibisyonu QT intervalinde uzama (potasyum iyon kanallarındaki etkiye bağlı Klindamisin: Cilt döküntüleri, karaciğer fonksiyon bozukluğu, nötropeni. Trimetoprim-Sulfametoksazol (Ko-trimoksazol): AİDS’li hastalarda ciddi yan etkiler (Nötropeni, ateş, döküntü, hepatit, trombositopeni) Önemli etkileşim: Makrolid Antibiyotikler CYP 450 enzim inhibisyonu ile diğer ilaçlarla etkileşir.

Semptom

Ders konusu ilgisi

İlaçların istenmeyen etkileri/ilaç etkileşimleri

ANTİAMİBİK İLAÇLAR Metronidazol: En sık bulantı-kusma, metalik tat, glossit, nöropati, nötropeni, disülfiram benzeri reaksiyon, Potansiyel teratojenik (gebelikte ilk trimestrde verilmez) Klorokin Fosfat: Başağrısı, gastrointestinal sistem bozuklukları, kısmi alöpesi, ekstraoküler kaslarda felç, retinopati, konvülziyon ve hepatit, teratojenik Diloksanid Furoat: Önemli bir YE yoktur (bazen flatulans) Gebelerde kontrendike Tetrasiklinler: Ca++ ile şelat oluştururlar, kemik ve diş gelişimini bozarlar (küçük çocuklarda önemli) Teratojen hepatotoksik, UV ve güneş ışığına aşırı duyarlılık, hipersensitivite Önemli etkileşim: Tetrasiklinlerin yiyecek (doksisiklin ve minosiklin hariç), süt ve süt ürünleri, alkali pH, antasidler ile absorpsiyonları önemli ölçüde azalır ANTİPROTOZOAL İLAÇLAR Kliokinolİyodokinol: Oral yüksek doz/uzun sürede optik atrofi/optik nörit-körlük riski 5-Değerli Organik Antimon Bileşikleri: Pankreatit, kardiyotoksisite, pnömoni, nefrotoksisite, ateş, döküntü, karaciğer enzimlerinde artma Pentamidin İzetionat: Taşikardi, döküntü, nefes alma güçlüğü Trimetreksat: Kemik iliği üzerine süpresif etki Nifurtimoks: G6PD eksikliğinde hemoliz, parestezi, epilepsi, nörit Mepakrin (kinakrin): Başağrısı, disülfiram benzeri etki, nadir toksik psikoz Furazolidon: G6PD eksikliğinde hemoliz, disülfiram benzeri etki Makrolid Antibiyotikler: Gastrointestinal intolerans (bağırsak motilitesinde artma) CYP P450 enzim inhibisyonu QT intervalinde uzama (potasyum iyon kanallarındaki etkiye bağlı Klindamisin: Cilt döküntüleri, karaciğer fonksiyon bozukluğu, nötropeni. Trimetoprim-Sulfametoksazol (Ko-trimoksazol): AİDS’li hastalarda ciddi yan etkiler (Nötropeni, ateş, döküntü, hepatit, trombositopeni) Önemli etkileşim: Makrolid Antibiyotikler CYP 450 enzim inhibisyonu ile diğer ilaçlarla etkileşir.