NEÜ MTF Entegre Eğitim Sistemi

Not: Bu alan adı altındaki web sayfaları tasarım/hazırlık aşamasındadır. Kesin ve güncel bilgiler için lütfen NEÜ-MTF resmi web sayfasını takip ediniz.

Farmakoloji 3-5 (FRMA305)

Ders Oturumu 11

"Oral antidiyabetik ilaçlar ve glukagon"

Prof. Dr. Kısmet Esra Nurullahoğlu Atalık (2 ders saati)

Ders özeti

Tip II diyabet tedavisinde ise hastanın durumuna göre insülin ya da oral antidiyabetik ilaçlar (OAİ) kullanılır; Sulfonilüreler, OAİler içerisinde en yaygın kullanılanlardır. Pankreasın β-hücrelerindeki veziküllerde depo edilmiş insülinin salıverilmesini artırarak antidiyabetik etki gösterirler.Yalnızca birinci faz (erken) insülin salgısına etkilidirler. Meglitinidler de insülin salgılatıcılardır. İnsüline duyarlılaştırıcılar, inkretin mimetikler de bu grupta yer alır.Alfa glikozidaz inhibitörleri ve amilin analogları diğer antidiyabetik ilaçlardır. Glukagon, pankreasın langerhans adacıklarının alfa hücrelerinde sentezlenip salgılanan peptid yapılı bir hormondur. İnsülinin fizyolojik antagonisti; diyabetojenik bir hormondur. Ayrıca en önemli ketojenik hormondur.

Öğrenme hedefi: ÖĞRENİM HEDEFİ: Oral antidiyabetik ilaçlar ve glukagonun etki mekanizmalarını, farmakolojik özelliklerini, endikasyonlarını, yan etkilerini, kontendikasyonlarını ve olası ilaç/besin etkileşmelerini açıklar.

Ders konusu ile ilgili semptomlar (UÇEP Dikey entegrasyonu):

Semptom	Ders konusu ilgisi
İlaçların istenmeyen etkileri/ilaç etkileşimleri	Sulfonilüreler, alerjik reaksiyonlar, hipoglisemi, bulantı, karında rahatsızlık hissi, kc fonksiyon testlerinde bozulma yapabilir. Meglitinidlerin yan etkileri bulantı, kusma, karın ağrısı, ishal, ciltte döküntü vb alerjik reaksiyonlardır. Biguanidler laktik asidoz yapabilir.Pioglitazon, vücutta su tutulması ve ödem yapabilir. CYP3A4 enzimini indükler. Kendisi de kısmen bu enzimle yıkıldığı için, bu enzimi inhibe eden ketokonazol, itrakonazol, eritromisin ve diğer ilaçlarla ayrıca bu enzim tarafından yıkılan diğer ilaçlarla etkileşebilir. Özellikle 70 yaş üstü kadınlarda kırık riskini artırabilir. Empagliflozin, tiyazid ve loop diüretiklerin diüretik etkisine ek etki yapabilir, böylece dehidratasyon ve hipotansiyon riskini arttırabilir. Glukagon ise bulantı, kusma, abdominal ağrı ve alerjik reaksiyon yapabilir.

Semptom

Ders konusu ilgisi

İlaçların istenmeyen etkileri/ilaç etkileşimleri

Sulfonilüreler, alerjik reaksiyonlar, hipoglisemi, bulantı, karında rahatsızlık hissi, kc fonksiyon testlerinde bozulma yapabilir. Meglitinidlerin yan etkileri bulantı, kusma, karın ağrısı, ishal, ciltte döküntü vb alerjik reaksiyonlardır. Biguanidler laktik asidoz yapabilir.Pioglitazon, vücutta su tutulması ve ödem yapabilir. CYP3A4 enzimini indükler. Kendisi de kısmen bu enzimle yıkıldığı için, bu enzimi inhibe eden ketokonazol, itrakonazol, eritromisin ve diğer ilaçlarla ayrıca bu enzim tarafından yıkılan diğer ilaçlarla etkileşebilir. Özellikle 70 yaş üstü kadınlarda kırık riskini artırabilir. Empagliflozin, tiyazid ve loop diüretiklerin diüretik etkisine ek etki yapabilir, böylece dehidratasyon ve hipotansiyon riskini arttırabilir. Glukagon ise bulantı, kusma, abdominal ağrı ve alerjik reaksiyon yapabilir.