Biyokimya 2-4 (BYKM204)

Ders Oturumu 9

"Yağ asit sentezi"

Prof. Dr. Sevil Kurban (2 ders saati)

Ders özeti

Yağ asitleri, hem asetil-KoA’ya okside olur ve hem de asetil-KoA’dan sentez edilir. İnsan için gerekli lipidlerin çogu dısardan sağlanmakla bırlıkte, Lipogenez böbrek, beyin, akciğer, yağ dokusu ve meme bezi dahil birçok dokuda olmakla beraber sentezin meydana geldiği başlıca yer karaciğerdir. Yağ asitleri, Asetil-CoA dan sentezlenirler. Lipogenez Asetil-CoA bırımlerınden palmitat (ve ihtiyaca göre diğer ya.’lerinin) oluşumunu, zincir uzatılması ve desaturasyonunu kapsar.Asetil-CoA birimlerinin sentezi mitokondride yağ asidlerinin sentezi ise sitozolde olur. Dolayısıyle, asetil-CoA birimleri (pruvat oksidasyonu ve aa C iskeletinin katabolizmasından gelen) yağ asidi sentezinde kullanılmak üzere mitokondriden sitozole SİTRAT üzerinden taşınırlar. Lipogenezde NADPH + H+, ATP, Mn+2, Biotin, HCO3 (CO2 kaynağı olarak) ve pantotenik asit gereksinimi vardır. Bu süreçte görevli 2 ana enzim ; Asetil KoA Karboksilaz ve Yağ Asiti Sentaz enzimidir. Asetil-KoA substrat olup, son ürün Palmitat’tır. Sitozolde yer alan enzimlerle asetil-KoA’dan  palmitat (16 C’lu) sentezi olmaktadır.yağ asiti zinciri uzatılması ve desaturasyon farklı enzimlerle olmaktadır. Yağ asidini sentezleyen asıl enzim ise yağ asidi sentaz enzimidir.Yağ asidini sentezleyen asıl enzim ise yağ asidi sentaz enzimidir.Her monomer polipeptid yapısındaki 7 enzimden oluşmuş bir multienzim kompleksi ve ACP (Açil Taşıyıcı Protein-acyl carrier protein-açil taşıyıcı protein) içerir.

Öğrenme hedefi: bu derste yağ asitlerinin Asetil-CoA dan sentezlenmesi, zincir uzatılmasının öğrenilmesi hedeflenmiştir.

Ders konusu ile ilgili semptomlar (UÇEP Dikey entegrasyonu):