NEÜ MTF Entegre Eğitim Sistemi - Rev.6

Not: Bu alan adı altındaki web sayfaları tasarım/hazırlık aşamasındadır. Kesin ve güncel bilgiler için lütfen NEÜ-MTF resmi web sayfasını takip ediniz.

Anatomi 2-2 (ANAT202)

Ders Oturumu 3

"Afferent ve Efferent Yollar I"

Prof. Dr. Aynur Emine Çiçekcibaşı (2 ders saati)

Ders özeti

AFFERENT (DUYU) (ÇIKAN) (ÇEVREDEN MERKEZE) YOLLARIN GENEL ÖZELLİKLERİ: Gövde ile ilgili bütün afferent yolların 1. nöronları, ganglion spinale’dedir. Koku duyusu hariç, şuura ulaşan bütün duyuların 3. nöronu thalamus’tadır. Eğer bir afferent yol çapraz yapıyorsa, bu çaprazı her zaman 2. nöronların uzantıları yapar. Çaprazdan önce yolu tutan lezyonlarda belirtiler ipsilateral (lezyonla aynı tarafta), çaprazdan sonra ise kontralateraldir (lezyonun karşı tarafında). Primer somatik duyu korteksine ulaşan duyuya şuurlu duyu, ulaşmayana şuuraltı duyu denir. ANA AFFERENT YOLLAR AŞAĞIDA VERİLMİŞTİR. 1. Fasciculus gracilis (Goll demeti) ve Fasciculus cuneatus (Burdach demeti); bilinçli derin duyu (basınç, iki nokta ayrımı, titreşim ve pozisyon duyusu) 2. Tr. spinothalamicus lateralis; ağrı ve ısı 3. Tr. spinothalamicus anterior; dokunma ve basınç 4. Tr. spinocerebellaris posterior (Flechsig demeti) ve Tr. spinocerebellaris anterior (Gower's demeti); bilinçsiz derin duyuları taşır. EFFERENT (MOTOR) (İNEN) (MERKEZDEN ÇEVREYE) YOLLARIN GENEL ÖZELLİKLERİ: Beyin korteksinden kaynaklanan impulsları taşıyan aksonlardır (üst motor nöron).Bu lifler kesintiye uğramadan m. spinalis ön boynuzundaki alfa motor nöronlar (kortikospinal) beyin sapında bulunan kraniyal sinir çekirdeklerine (kortikonüklear yollar) gider alt motor nöron). ANA EFFERENT YOLLAR AŞAĞIDA VERİLMİŞTİR.1. Tr. corticospinalis (Tr. pyramidalis); cortex cerebri'den medulla spinalis'e istemli hareketler ile ilgili motor impulsları taşır. 2. Tr. vestibulospinalis; denge ve postürün sağlanması ile ilgili emirleri taşır. 3. Tr. reticulospinalis; dik duruşun sağlanmasında ve koordineli hareketlerin yapılmasında etkili olan emirleri taşır. 4. Tr. tectospinalis; ışık ve sesle ilgili baş, boyun ve üst ekstremite refleks hareketlerini idare eden impulsları taşır. Bu ders çıkan ve inen yol tiplerini ve seyirlerini, taşıdıkları duyuları ve cevaplarını, nöronlarının lokalizasyonlarını, fonksiyonel ve klinik önemi olan bilgileri içerir.

Öğrenme hedefi: Omuriliğin yapısal özellikleri, yerleşimi, içerdiği yollar, spinal sinir bağlantıları, BOS ilişkisi ve klinik anatomisini açıklar.

Ders konusu ile ilgili semptomlar (UÇEP Dikey entegrasyonu):

Semptom	Ders konusu ilgisi
Denge/hareket ile ilgili sorunlar	Tr. spinocerebellaris posterior ve anterior lezyonlarında, hareketlerin koordinasyonu ve denge bozulur. Fasciculus cuneatus lezyonlarında, hasta gözleri kapalı, ayakları bitişik durumda dengeli olarak ayakta duramaz ve düşebilir (Romberg belirtisi).
Parestezi	Tr. spinothalamicus lateralis lezyonlarında ağrı ve ısı, tr. spinothalamicus anterior lezyonlarında ise dokunma, basınç, kaşınma ve gıdıklanma duyuları kaybolur.
Parezi, paralizi	Tr. corticospinalis lezyonlarında görülür. ALS (motor nöron hastalığı)'de gözlenir.
Tekrarlayıan düşmeler	Tr. spinocerebellaris posterior ve anterior lezyonlarında görülür.