MTFEES 0.6.5 Yardım İletişim

Not: Bu alan adı altındaki web sayfaları tasarım/hazırlık aşamasındadır. Kesin ve güncel bilgiler için lütfen NEÜ-MTF resmi web sayfasını takip ediniz.

Nöroloji 5-1 (NORO501)

Ders Oturumu 28

"Serebrovasküler hastalıklar"

Prof. Dr. Osman Serhat Tokgöz (3 ders saati)

Ders özeti

Vasküler sebeplere bağlı olarak ortaya çıkan motor, duyusal ve otonomik olmak üzere vücudun tüm fonksiyonlarını etkileyebilen 24 saatten uzun süren klinik tablodur. Hemorajik ve iskemik olmak üzere iki formu vardır. Motralitede 3. morbiditede birinci sıradadır.
Öğrenme hedefi: Belirti ve bulgular ışığında nörolojik lezyon lokalizasyonu yapabilmeli.

Ders konusu ile ilgili semptomlar (UÇEP Dikey entegrasyonu):

Semptom Ders konusu ilgisi
Fekal inkontinans Medulla spinalisin vasküler lezyonunda çoğunlukla görülmekle birlikte intrakranial orta hat lezyonlarında da görülebilir.
Donma Vasküler parkinsonizm hareketlerde yavaşlama ve donma şikayetlerini ortaya çıkarabilir.
Ense sertliği Özellikle Subaraknoid kanamalarda kanın irritasyonuna bağlı ense sertliği görlür.
Apne Özellikle beyin sapı etkilenmeleri Cheyne-Stokes, santral nörojenik hiperventilasyon, Biot ve ataksik solunum bozukluklarına neden olmaktadır.
Başağrısı intrakranial vasküler lezyonlar yer kaplayıcı özellikte oldukları için intrakranial basınç artışına neden olur, bilinç bulanıklığı, fışkırır tarzda kusmanın veya fokal nörolojik bulguların da eşlik ettiği persistan progressif baş ağrısı olur
Baş dönmesi Vasküler sebeplere bağlı olarak serebellumun beyinsapının ve bu yapıların oksipital bağlantıları, periferik vestibuler ve spinal bağlantılarının etkilenmesine bağlı olarak ortaya çıkar. İzole çoğunlukla periferik vestibuler hadiselerde görülmektedir nörolojik hadiselerde ise ilave diğer nörolojik belirtiler şart olmamakla birlikte eklenmektedir.
Bilinç değişiklikleri Vasküler nedenlerle intrakranial basınç artışının da etkisi ile ARAS bölgesinin ve bağlantısının etkilenmesi ile ortaya çıkar. Uykuya meyilden komaya kadar tüm perspektifleri içerir.
Çarpıntı Beyin sapı etkilenmeleri özellikle otonomik bulgular ortaya çıkarır ve aritmiler görülebilir.
Çift görme vasküler nedenli beyinsapı kranial sinir tutulumları sonucu vertikal veya horizontal diplopiler görülebilir.
Denge/hareket ile ilgili sorunlar Serebeller, vestibuler, derin duyu ve okuler sistemlerin bağlantılarının etkilenmesi ile ortaya çıkar. Serebeller olaylarda ipsilateral klinik verir.
Disfaji vasküler nedenli beyinsapı kranial sinir tutulumları sonucu yutma güçlüğü, öğürme refleksinde azalma görülebilir.
Dispne Beyinsapı etkilenmesi ile ortaya çıkabilmektedir. Tipleri Cheyne stokes solunumu, Santral nörojenik hiperventilasyon, biot solunumu, ataksik solunum gibi tipleri vardır.
Görme bozukluğu/kaybı Görme keskinliği ve görme alan kayıpları görülür. Optik kiazma öncesinde monoküler görme kaybı görülür. Optik kiazma lezyonlarında bitemporal hemianopsiler görülür. Optik kiazma sonrasında ise kontrlateral heminopsiler görülür.
Hipertansiyon İskemik inmelerde penumbra denilen can çekişen dokuların korunması amacıyla hipertansiyon ile savunma mekanizması ortaya çıkar. Bunu kırmamak gerekir.
Hipotermi/Hipertermi Özellikle hipotalamik bölgenin etkilenmesi ile ortaya çıkar.
İşitme bozukluğu ve Tinnitus Pons veya temporal kortikal bağlantıları veya periferik kohlear bağlantılarındaki etkilenmeye bağlı ortaya çıkabilir.
Kas güçsüzlüğü Serebrovasküler hadiseler piramidal etkilenmeye bağlı olarak spastik tipte kas güçsüzlüklerine sebep olmaktadır.
Konuşma bozuklukları (afazi, disfazi, dizartri, kekemelik, vb.) vasküler nedenlerle Wernicke alanı etkilenmesi, Broca alanı etkilenmesi ve bağlantılarının etkilenmesine bağlı afazi tipleri ortaya çıkmaktadır. Artikülasyonun bozulması ise beyinsapı ve serebeller vasküler hadiselerde karşımıza sıklıkla çıkar.
Nevraljiler Başta trigeminal olmak üzere kranial sinir nevraljileri ortaya çıkabilir.
Nöbet geçirme Serebrovasküler olaylarda destrüktif bir lezyon yani kanlanmanın azaldığı bir lezyon olduğu için epileptik nöbet ender görülür (%5).
Ödem Akut iskemik ve hemorajik olaylarda beyin ödemi özellikle ilk beş gün olmak üzere 15 günlük akut dönemde görülebilir.
Öğrenme güçlüğü Stratejik infarktlar ( talamik, frontal temporal gibi) öğrenme güçlüklerine neden olabilir.
Parestezi Vasküler nedenli hemi, para veya kuadri hipoestezi tabloları ortaya çıkabilir.
Parezi, paralizi Vasküler nedenli hemi, para veya kuadriparezi tabloları görülebilir.
Pitozis Sempatik (Horner sendromu), parasempatik (üçüncü kranial sinir tutulumu ) tutuluma bağlı olabilir. Özellikle bilinç değişikliği ile birlikte olan pupil asimetrisi unkal herniasyon açısından önemli bir nörolojik acildir.
Pupil değişiklikleri Pupil anizokorisi bilinç kaybı ile birlikte olduğu zaman beyin herniasyonunu gösterebilir. Bu sebeple nörolojik aciller arasında değerlendirilir. Parasempatik (üçüncü kranial sinir lezyonları), sempatik (Horner send) sinir lezyonlarında görülür.
Senkop Vertebrobaziler sistem kanlanmasında ani azalma ile ortaya çıkabilir, kardiyak nedenlerle olabilmekle beraber vertebrobaziler arter daralmalarında oluşabilir.
Splenomegali Bazal ganglionları etkileyen vasküler hadiselerde tremor, kore, atetoz, hemiballismus gibi hareket bozuklukları ortaya çıkabilir.
Tekrarlayıan düşmeler Tekrarlayıcı düşmeler beyin sapının geçici iskemilerinde drop atak (ponsun kısa süreli iskemi halinde) durumunda görülebilir.
Üriner inkontinans Özellikle medüller inmelerde görülür.
Bulantı-kusma Bilinç bulanıklığı ile birlikte olursa kafa içi basıncı artışının bir bulgusu olabilir. Bu nedenle nörolojik acillerin içerisindedir. Onun dışında özellikle dördüncü ventrikül tabanında bulunan area postremanın etkilenmesi veya vertibuloserebeller yolların etkilenmesine bağlı ortaya çıkabilir.

© 2021-2022 NEÜ Meram Tıp Fakültesi Eğitim Koordinatörlüğü