NEÜ MTF Entegre Eğitim Sistemi

Not: Bu alan adı altındaki web sayfaları tasarım/hazırlık aşamasındadır. Kesin ve güncel bilgiler için lütfen NEÜ-MTF resmi web sayfasını takip ediniz.

Patoloji 3-1 (PATO301)

Ders Oturumu 100

"Hücre zedelenmesi 1: Genel Bakış ve Adaptif Cevaplar"

Prof. Dr. Hacı Hasan Esen (100 ders saati)

Ders özeti

Hastalıkların hepsinin temelinde çok çeşitli zedeleyici etkenlere karşı hücre düzeyinde oluşan morfolojik değişiklikler yatmaktadır. Normal bir hücre genetik yapısının elverdiği ölçüde dış ortamında fizyolojik sınırlarda oluşan değişimlere karşı yapısal ve fonksiyonel bütünlüğünü korumaya çalışır. Buna HOMEOSTAZ ’’ denir. Hücreler homeostazlarını devam ettirebilmek için uyaranlara karşı adaptif cevaplar geliştirirler. Bunlar Atrofi, Hipertrofi, Hiperplazi ve Metaplazidir. Adaptif değişiklikler Fizyolojik ve Patolojik durumlarda görülebilir. Hücre zedelenmesi yapan en önemli en sık etken oksijen yetersizliğidir (Hipoksi). Ayrıca; kimyasal, fiziksel, mikrobiyolojik, genetik ve immunolojik faktörlerde hücre zedelenmesi yapar. Hücre zedelenmesinde ilk olarak fonksiyonel kayıp yaşanır, zedelenen hücrelerde ilk görülen mikroskopik değişiklik hidropik şişmedir. Hipokside ilk etkilenen organel mitokondrilerdir, buna bağlı olarakta hücredeki enerji üretimi bozulur ve enerji bağımlı çalışan sistemler ilk olarak etkilenir (hücre memranındaki Na-K ATP'az pompası gibi). zedelenme devam ettiği süreçte aerobik glikoliz durur, hücre yaşamsal faaliyetlerin devam ettirebilmek için anaerobik glikolizi devreye sokar. Zedeleyici etken ortadan kalktığı zaman hücre eski faaliyetlerine döner. Atrofi; hücrenin hacim olarak küçülmesi, Hipertrofi;hücrenin hacim olarak büyümesi, Hiperplazi; hücre sayısının artması, Metaplazi; olgun bir hücre tipinin başka olgun hücre tipine dönüşmesidir. Adaptif cevaplarda zedeleyici etkenler ortadan kalktığında geri dönüşlüdür.

Öğrenme hedefi: Hücre zedelenme nedenlerini, zedelenmelere karşı hücrenin verdiği cevaplar ve bunların klinikopatolojik özelliklerin bilinmesi amaçlanmıştır

Ders konusu ile ilgili semptomlar (UÇEP Dikey entegrasyonu):

Semptom	Ders konusu ilgisi
Abdominal distansiyon	barsak epitelindeki zedelenmelerde ortaya çıkabilir
Abortus	plasental bölge ya da uterus bölgesindeki hücre zedelenmeleri sonucu abortuslar görülebilir
Adenoit hipertrofi	Fizyolojik ya da patolojik adaptif durumlarda görülebilir
Ağızda yara	ağız bölgesindeki hücrelerin zedelenmesi sonucu görülür
Anemi	Kemik iliği hücrelerini zedelenmesi sonucu görülebilir
Başağrısı	santral sinir sisteminde hasarlanan hücreler sonucu görülebilir
Denge/hareket ile ilgili sorunlar	Serebellar bölge hücre hasarları sonucu görülebilir
Genital bölgede yara	Genital bölge hücre zedelenmeler ve doku kayıpları sonucu görülebilir
Görme bozukluğu/kaybı	oküler sinir hücre hasarı sonucu görülebilir
Hematüri	ürriner bölge hücre hasarları sonucu görülebilir
İnfertilite (erkek, kadın)	Germ hücre hasarlarında sonucu görülebilir
Kas güçsüzlüğü	kas atrofisi kas güçsüzlügüne neden olur
Korozif madde maruziyeti	Koroziv maddeler temas ettikleri bölgede hücre zedelenmesi ve doku kayıplarına neden olabilirler
Ödem	Hücre hasarında hücresel ödem görülür
Tütün kullanımı	tütün kullanımı hücre hasarı oluşturan nedenlerden biridir
Yanık	Yanık bölgelerinde değişen oranlarda hücre hasarı görülür
İdrar retansiyonu	protat bezi hipertrofisi ve hiperplazisi sonucu görülebilir
Burun kanaması	burun mukozası ya da vaskler hücre zedelenmeleri sonucu görülebilir
Burun akıntısı/tıkanıklığı	adenoid hipertrofiler burun tıkanıklığı yapar
Kanama eğilimi	karaciğer hasarına bağlı olarak kanama bozuklukları görülebilir