NEÜ MTF Entegre Eğitim Sistemi

Not: Bu alan adı altındaki web sayfaları tasarım/hazırlık aşamasındadır. Kesin ve güncel bilgiler için lütfen NEÜ-MTF resmi web sayfasını takip ediniz.

Çocuk Sağlığı 4-1 (PEDI401)

Ders Oturumu 159

"Endokardit"

Doç. Dr. Fatih Şap (1 ders saati)

Ders özeti

Kalp boşluklarının ve kapaklarının iç tabakasının (endokardın) inflamasyonuna endokardit denir. Endokardit non-enfektif [dolaşımdaki immün kompleksler (bağ doku hast), malignansi (karsinomatoz), hiperkoagulabilite durumu] ve enfektif (bakteri, fungus, virüs, rikets) nedenlere bağlı görülür. Enfektif endokardit genelde kalp endokardında konjenital ve sonradan edinilmiş kalp hastalıkları zemininde görülebilmekle birlikte normal kalp zemininde de görülebilir. Bakteriyel endokarditte etken olarak önceleri Streptokokus viridans, Enterokok ve Stafilokokus aureus vakaların %90’ından fazlasından sorumlu idi. Ancak son yıllarda bu oran %50-60’a inmiştir. Mantarlar ve HACEK (Haemophilus, Actinobacillus, Cardiobacterium, Eikenella ve Kingella) gurubu mikroorganizmalar ile olan enfektif endokardit vakaları artmıştır. Enfektif endokardit oluşabilmesi için bakteriyemi (dışardan girişimsel işlem sırasında veya vücudun başka bir enfeksiyon odağından) olması gerekmektedir. Ancak şu unutulmamalıdır ki; en sık bakteriyemi nedenini gingival hastalıklar oluşturur. Subakut vakaların çoğu günlük aktivite (diş fırçalama, kolon ve rektum kanserlerinde barsak hareketleri gibi) sonucunda gelişen bakteriyemilere sekonder gelişir. Bu nedenle ağız hijyeninin iyi tutulması ve dental hastalıkların tedavisi ile bakteriyemi sıklığı azaltılabilir. Özellikle altta yatan kalp defekti olanlarda ateş yüksekliği, yeni bir üfürüm çıkması veya eski üfürümün şiddetlenmesi, halsiz, bitkin, düşkün, kilo kaybı olan çocuklarda enfektif endokardit düşünülmeli, tanı konulması için hızlı davranılmalı ve tedavisi bir an önce başlanmalıdır. Önlem (Profilaksi; enfektif endokarditten kaçınmak için) amaçlı ise girişimsel işlemlerden önce antibiotik kullanılması akılda tutulmalıdır, ancak her şeyden önemlisi ağız hijyeninin iyi tutulması konusunda aile/hasta bilgilendirilmelidir.

Öğrenme hedefi: Endokarditin tanısını koyabilmeli, tedavisi ve izlemi hakkında bilgi sahibi olması ve önlem alabilmesi hedeflenmektedir.

Ders konusu ile ilgili semptomlar (UÇEP Dikey entegrasyonu):

Semptom	Ders konusu ilgisi
Deri ve ekleri değişiklikleri (Kuruluk, renk değişikliği, vb.)	Parmaklarda Osler nodülleri, el içi ve ayak tabanında Janeway lezyonları, tırnak altında Splinter kanamalar enfektif endokarditte görülür.
Dispne	Enfektif endokarditte eforla gelen nefes darlığı semptomu olabilir.
Doğuştan yapısal anomaliler	Konjenital kalp defektlerinde bakteriyemi sonrasında defekt bölgesinde enfektif endokardit gelişebilir.
Göğüs ağrısı	Enfektif endokarditin meydana getirdiği hemadinamik değişikliğe göre göğüs ağrısı görülebilir.
Halsizlik	Enfektif endokarditin semptomları arasındadır.
Hematüri	Enfektif endokardite bağlı glomerulonefrit görülebilir ve buna bağlı hematüri beklenebilir.
İştahsızlık	İştah azalması enfektif endokarditin semptomları arasındadır.
Kalpte üfürüm	Enfektif endokarditte; ya yeni üfürüm duyulması ya da eski var olan üfürüm şiddetlenmesi hemen hemen her zaman saptanan bir bulgudur.
Kas iskelet sistemi ağrıları (bel, boyun, sırt, kalça ve ekstremite ağrısı)	Kas ağrıları enfektif endokarditin semptomları arasındadır.
Kilo kaybı	Kilo kaybı enfektif endokarditte beklen bir bulgudur.
Konvulsiyonlar	Endokarditteki vejetasyonların beyine embolizasyonuna bağlı konvülsiv nöbet görülebilir.
Ödem	Ayak, bacak ve karında şişlikler görülebilir.
Parezi, paralizi	Endokarditteki vejetasyonların beyine embolizasyonuna bağlı hemipareziler görülebilir.
Peteşi, purpura, ekimoz	Cilt, mukoza ve konjuktivada peteşi/purpuralar görülebilir.
Splenomegali	Enfektif endokarditte splenomegali saptanması beklenen bir bulgudur.
Anüri/Oligüri	Enfektif endokarditte nadir de ola böbrek yetmezliği görülebilir.
Ateş	Endokarditte yol açan etmenler ateş yüksekliği ypabilir (özellikle enfeksiyon etkenlerine bağlı olmak üzere diğer bağ doku ve malinite hastalarında da ateş görülmektedir).
Eklem ağrısı/şişliği	Enfektif endokarditte eklem ağrısı şikayeti görülebilir.
İdrar renk değişikliği	Enfektif endokardite bağlı glomerulonefrit görülebilir ve buna bağlı idrar renginde koyuluk beklenebilir.
Nöbet geçirme	Endokarditteki vejetasyonların beyine embolizasyonuna bağlı konvülsiv nöbet görülebilir.
Çomak parmak	Subakut vakalarda çomak parmak gelişebilir.