NEÜ MTF Entegre Eğitim Sistemi

Not: Bu alan adı altındaki web sayfaları tasarım/hazırlık aşamasındadır. Kesin ve güncel bilgiler için lütfen NEÜ-MTF resmi web sayfasını takip ediniz.

Farmakoloji 3-3 (FRMA303)

Ders Oturumu 13

"Hipolipidemik İlaçlar I"

Dr. Öğr. Üy. İpek Duman (1 ders saati)

Ders özeti

Ateroskleroz, gelişmiş ülkelerdeki en önemli mortalite ve morbidite nedenidir. Dislipidemi, aterosklerotik kalp hastalığının gelişiminde tedavi edilebilir risk faktörlerinin başında gelmektedir. Hipolipidemik İlaçlar primer etkilerine göre, Lipoprotein sentezini azaltanlar, Lipoprotein katabolizmasını arttıranlar ve Kolesterol absorpsiyonunu azaltanlar olarak gruplanmaktadır. Statinler LDL-Kolesterol yüksekliği ile seyreden tüm dislipidemilerde etkili olan ve ilk sırada tercih edilen ilaç grubudur. Hipolidemik tedavinin amacı ateroskleroz gelişimini durdurarak dislipidemilerin yol açtığı miyokard infarktüsü, anjina, periferik arter hastalığı, iskemik serebrovasküler olaylar gibi hastalıkların engellenmesidir.

Öğrenme hedefi: Hiperlipidemilerin tedavisinde kullanılan hipolipidemik ilaçların, sınıflandırılması, etki mekanizması ve etkileri, endikasyon ve kontrendikasyonları, uygulama yolları ve dozları, yan etkileri ve önemli etkileşmeleri hakkında bilgi sahibi olmalı

Ders konusu ile ilgili semptomlar (UÇEP Dikey entegrasyonu):

Semptom	Ders konusu ilgisi
İlaçların istenmeyen etkileri/ilaç etkileşimleri	Statinler: En sık: Gastrointestinal sistem yakınmaları, dispepsi, döküntü, miyalji, miyopati, karaciğer fonksiyon testlerinde bozulma, hepatotoksisite. Daha nadir: Rabdomiyoliz, nöropati ve uyku bozuklukları Ayrıca: disglisemi ve tip 2 diyabet gelişmesine ilişkin riskin artışı, teratojenite Fibrik Asit Türevleri (Fibratlar): Gastrointestinal sistem yakınmaları, Safra kesesinde kolesterol taşı oluşmasına eğilim, miyalji, miyopati (statin ile kombine), rabdomiyoliz, döküntü, karaciğer fonksiyon testlerinde bozulma, kan şekerinde hafif artış, ciltte kızarma Niasin (Nikotinik asit, vit B3): Yüz ve boyunda vazodilatasyona bağlı kızarma, kaşıntı (ateş basması-"flushing" yaklaşık %20, 1-2 hafta içerisinde tolerans), peptik ülserli hastalarda ülser aktivasyonu, hiperürisemi, nadiren hepatotoksisite, Safra asidi bağlayan reçineler (Resinler): Trigliserid düzeylerinde artış, dispepsi ve konstipasyon, vitamin K, vitamin D ve folik asit eksikliği Ezetimib: Geri dönüşümlü KC fonksiyon bozukluğu (statinlerle birlikte insidans artar) PCSK9 inhibitörleri (Kolesterol absorpsiyon inhibitörleri): enjeksiyon bölgesinde kaşıntı, grip benzeri semptomlar Önemli etkileşim: Statinlerin Fibrik Asit Türevleri (Fibratlar) ile kombinasyonu miyopati riskini artırır. Özel durumlarda kombinasyonda fenofibrat tercih edilebilir. Karaciğer sitokrom enzimlerini (CYP3A4) inhibe eden ilaçlar (ör;eritromisin) statinlerin plazma düzeylerinde ve yan etkilerini artırabilir. Fibratlar kumarin gibi antikoagülanların etkisini potansiyalize eder. Resinler bazı ilaçların emilimini azaltabilirler; Kolesevelam diğer ilaçlarla daha az ilaç etkileşimine yol açar.

Semptom

Ders konusu ilgisi

İlaçların istenmeyen etkileri/ilaç etkileşimleri

Statinler: En sık: Gastrointestinal sistem yakınmaları, dispepsi, döküntü, miyalji, miyopati, karaciğer fonksiyon testlerinde bozulma, hepatotoksisite. Daha nadir: Rabdomiyoliz, nöropati ve uyku bozuklukları Ayrıca: disglisemi ve tip 2 diyabet gelişmesine ilişkin riskin artışı, teratojenite Fibrik Asit Türevleri (Fibratlar): Gastrointestinal sistem yakınmaları, Safra kesesinde kolesterol taşı oluşmasına eğilim, miyalji, miyopati (statin ile kombine), rabdomiyoliz, döküntü, karaciğer fonksiyon testlerinde bozulma, kan şekerinde hafif artış, ciltte kızarma Niasin (Nikotinik asit, vit B3): Yüz ve boyunda vazodilatasyona bağlı kızarma, kaşıntı (ateş basması-"flushing" yaklaşık %20, 1-2 hafta içerisinde tolerans), peptik ülserli hastalarda ülser aktivasyonu, hiperürisemi, nadiren hepatotoksisite, Safra asidi bağlayan reçineler (Resinler): Trigliserid düzeylerinde artış, dispepsi ve konstipasyon, vitamin K, vitamin D ve folik asit eksikliği Ezetimib: Geri dönüşümlü KC fonksiyon bozukluğu (statinlerle birlikte insidans artar) PCSK9 inhibitörleri (Kolesterol absorpsiyon inhibitörleri): enjeksiyon bölgesinde kaşıntı, grip benzeri semptomlar Önemli etkileşim: Statinlerin Fibrik Asit Türevleri (Fibratlar) ile kombinasyonu miyopati riskini artırır. Özel durumlarda kombinasyonda fenofibrat tercih edilebilir. Karaciğer sitokrom enzimlerini (CYP3A4) inhibe eden ilaçlar (ör;eritromisin) statinlerin plazma düzeylerinde ve yan etkilerini artırabilir. Fibratlar kumarin gibi antikoagülanların etkisini potansiyalize eder. Resinler bazı ilaçların emilimini azaltabilirler; Kolesevelam diğer ilaçlarla daha az ilaç etkileşimine yol açar.