Biyokimya 2-4 (BYKM204)

Ders Oturumu 11

"Eikozanoidler"

Prof. Dr. Sevil Kurban (2 ders saati)

Ders özeti

Araşidonik asit (20: 4,5,8,11,14) gibi 20 C’lu (eikozanoik) bazı poliansatüre yağ asitlerinden prostaglandinler, tromboksanlar,protasiklinler, lökotrienler (LT) ve lipoksinler (LX) olarak bilinen bir grup biyolojik aktif madde sentezlenir. Bunlara eikozanoidler denir. Eikozonoidler üç çeşit yağ asidinden üretilirler. Bunlar: linoleik, linolenik ve araşidonik asitlerdir. Eikozonoidlerin en çok araşıdonik asitten sentezlenirler. Çünkü araşidonik asit en çok bulanan doymamış yağ asididir. Araşidonik asit diyetle alınır veya linoleik asitten sentezlenir veya hücre zarındaki fosfolipidlerin yapısında bulunur. Araşidonattan eikozanoid sentezi için üç yol vardır: -Siklooksijenaz yolunda prostaglandinler ve tromboksanlar oluşur. -Lipoksijenaz yolunda hidrosieikozatetraenoik asitler (HETE), lökotrienler ve lipoksinler oluşur. -Sitokrom P450 epoksijenaz yolunda monooksijenaz ürünleri (epoksitler ve dioller) oluşur. Prostaglandinler Siklopentan halkası içeren, 20 C’lu doymamış yağ asitleridir.Tromboksanlar trombositlerde sentezlenirler. Biyolojik etkileri prostasiklinle zıt yöndedir. lökositlerde sentezlenen lökotrienlerin ise kemotaksis, enflamasyon ve allerjik reaksiyonlarda görev alan düz kas ve koroner damarların kasılmasına, küçük damarların ise gevşemesi gibi fonksiyonları vardır. .

Öğrenme hedefi: Eikosonoidlerin tanımı, sentezi sınıflamamsı ve önemli eokosonoidlerin öğrenilmesi

Ders konusu ile ilgili semptomlar (UÇEP Dikey entegrasyonu):