|
Enerji Kaynakları ve Metabolizma
|
1 |
Preklinik (Teorik) |
1 |
Dr. Öğr. Üy. Faik Özdengül |
Metabolizma terimi değişim anlamına gelir ve vücutta oluşan bütün kimyasal olay ve enerji dönüşümlerini tanımlar.Metabolizma kapsamında üç temel fizyolojik fonksiyon vardır. Vücut dışı ve vücut içi kaynaklardan enerji üretimi, Fonksiyonel ve yapısal doku elemanlarının sentezi ve Metabolik atık ürünlerin vücuttan uzaklaştırılması. Metabolizma hızının düzenlenmesi, endokrin sistemin önemli fonksiyonlarından biridir. Metabolizmanın temellerinin kavranması, vücut fonksiyonları üzerine hormonların önemli etkisini kavramada esastır. |
Enerji ihtiyacının karşılanması için vücuttaki yapım ve yıkım fonksiyonlarını kavrar. |
|
Enerji Metabolizması ve Bazal Metabolizma
|
1 |
Preklinik (Teorik) |
2 |
Dr. Öğr. Üy. Faik Özdengül |
Enerji Metabolizması ve Bazal Metabolizma |
Enerji Metabolizması ve Bazal Metabolizma |
|
Karbonhidrat Metabolizması
|
1 |
Preklinik (Teorik) |
3 |
Dr. Öğr. Üy. Faik Özdengül |
Sindirim kanalında karbonhidrat sindiriminin son ürünleri hemen hemen tamamen glikoz, galaktoz ve fruktoz dur ve bunun da %80 i glikozdur. Barsak kanalında emilim sonrası fruktozun çoğu galaktozun da tamamı KC de hızla glikoza dönüşür. Glikoz hemen hemen tüm karbonhidratlar için doku hücrelerine geçişte son ortak yoludur. |
Karbonhidrat metabolizmasını kavrar. |
|
Protein ve Yağ Metabolizması
|
1 |
Preklinik (Teorik) |
4 |
Dr. Öğr. Üy. Faik Özdengül |
Besinlerdeki yağların hemen hepsi barsaklardan lenf kanallarına emilir. Sindirim sırasında trigliseritlerin çoğu monogliseritler ve yağ asitlerine parçalanır. Sonra barsak epitel hücrelerinden geçerken yeniden trigliseritlere dönüşürler ve şilomikron denilen damlacıklar halinde lenf dolaşımına girerler. Proteinlerin yapıtaşları aa lerdir. 20 tanesi vücut proteinlerinde önemli miktarda bulunur. 10 tanesi esansiyeldir vücutta sentezlenemezler ve dışarıdan beslenmeyle alınmak zorundadırlar. |
Protein ve yağ metabolizmasını kavrar. |
|
Karaciğer Fonksiyonları
|
1 |
Preklinik (Teorik) |
5 |
Dr. Öğr. Üy. Faik Özdengül |
İnsanlarda karaciğer karın bölgesinde, diyaframın altında bulunur. Karaciğer, sadece omurgalılarda bulunan, detoksifikasyon, protein sentezi ve sindirim için gerekli olan enzimlerin üretimi de dahil olmak üzere pek çok işleve sahip bir organdır. Görevleri arasında Kanın filtrasyonu ve depolanması, Karbonhidrat, yağ, protein, hormonlar ve yabancı kimyasalların metabolize edilmesi, Safranın oluşumu, Vitaminlerin ve demirin depolanması ve Pıhtılaşma faktörlerinin yapımı bulunmaktadır |
Karaciğerin işlevlerini kavrar. |
|
Çiğneme, Yutma ve Özofagus Fonksiyonları
|
1 |
Preklinik (Teorik) |
6 |
Dr. Öğr. Üy. Faik Özdengül |
Sindirimin besinlerin parçalara ayrılması sonucu yutulması ve emilimin gerçekleşeceği ana organlara iletilmesi kısmı ilk bölümüdür. Hayatta kalabilmek için gereken enerji besinlerin metabolize edilmesi sonucu elde edilir. Bunun içinde öncelikle içe alınıp emilime hazır hale getirilmesi gerekir. |
sindirim sisteminin besinleri parçalara ayırma işlemi, yutma ve mideye kadar olan fonksiyonlarını öğrenir |
|
Mide Fonksiyonları
|
1 |
Preklinik (Teorik) |
7 |
Dr. Öğr. Üy. Faik Özdengül |
Mide Fonksiyonları |
Mide Fonksiyonları |
|
Gastrointestinal Kanal Salgı Fonksiyonları
|
2 |
Preklinik (Teorik) |
8 |
Dr. Öğr. Üy. Faik Özdengül |
Salgı fonksiyonu enzimler, mukus ve elektrolitlerden oluşan sulu sıvının salgılanması işlevidir. Bu bezler: Muköz Bezlerà Goblet Hücreleri Lieberkühn KriptleriàDerinde yerleşik ve özelleşmiş hücreler içerir. Tübüler BezleràBüyük derinde yerleşik hücreler Mide ve Duodenum üst kısımda yerleşiktirler. Kompleks BezleràTükrük bezleri, Pankreas, Karaciğer şeklinde sınıflanabilir. Besinlerin epitel ile teması sonrası Enterik sinir sistemi vasıtası ile Parasempatik sitümulasyon aracılığı ile Sempatik stimülasyonla ve çeşitli Hormonlar salgı artışı veya azalmasına neden olmaktadır. |
GİS salgı bezleri, salgılar, salgıların kontrolü ve enterohepatik dolaşın hakkında bilgi edinir |
|
İnce Bağırsak ve Kolon Salgısı
|
2 |
Preklinik (Teorik) |
9 |
Dr. Öğr. Üy. Faik Özdengül |
İnce bağırsak pilordan ileoçekal valve kadar uzanır.Canlıdaki uzunluğu 4-5 m kadardır. Duedenumun ilk kısmında özellikle pilor ile Papilla Vateri arasında özelleşmiş ‘BRUNNER BEZLERİ’ bulunur. Bu bezler mukus salgılarlar. İnce barsak yüzeyi villuslar ve bunların arasında yerleşmiş ‘Lieberkühn Kriptaları’ ile kapladır. Bu kriptaların esas görevi ekstasellüler sıvı ve mukus salgılamaktır. Kriptaların yüzeye yakın kısmında mukus salgılayan ‘Goblet Hücreleri’ ve daha derinde sayıca daha fazla olan ve su ve elektrolit salgılayan ‘enterositler’ bulunmaktadır. Kalın barsak salgısının ise büyük kısmı mukustur. |
İnce barsak ve kolon tarafından oluşturulan salgılar ve fonksiyonlarını kavrar |
|
İnce Bağırsaklarda Sindirim
|
1 |
Preklinik (Teorik) |
10 |
Dr. Öğr. Üy. Faik Özdengül |
Sindirim kanalının yapısı bölgeden bölgeye değişir ancak tüm yapılarda ortak özellikler vardır. İnce barsak hareketlerinin oluşumunda görev alan faktörler: İntestinal dönemde gelişen ve yine sefalik ve gastrik dönemdeki uyarılar sayılabilir. Peristaltik hareketlerin yönü her zaman için oral yönden anal yöne doğrudur. Bu kural peristaltik yasa olarak bilinir. Barsak kanalının düz kası sürekli fakat yavaş bir iç (intrensek) elektriksel aktivite ile uyarılır. |
GİS düz kaslarının özelliklerini, enterik sinir sisteminin özelliklerini, sindirim sisteminde hareketi, ince bağırsak hareketlerini öğrenir. |
|
Kalın Bağırsaklarda Sindirim
|
1 |
Preklinik (Teorik) |
11 |
Dr. Öğr. Üy. Faik Özdengül |
Kolonun başlıca işlevleri kimustan su ve elektrolitlerin emilimi ile fekal maddenin dışarı atılıncaya kadar depolanmasıdır. Kolonun üst yarısı temel olarak emilim ile alt yarısı ise depolama ile ilgilidir. Bu işlevler için güçlü hareketler gerekmediğinden kolon hareketleri normalde ileri derecede yavaştır. |
Sindirim sisteminde kolon hareketlerini öğrenir. |
|
Protein, Yağ, Karbonhidrat Sindirimi
|
2 |
Preklinik (Teorik) |
12 |
Dr. Öğr. Üy. Faik Özdengül |
Büyük moleküllü besin maddelerinin, sindirim sistemi organlarında parçalanarak, kana geçebilecek hale gelmesine sindirim denir. Sindirim çiğnemeyle başlar. Sindirim mekanik ve kimyasal olmak üzere ikiye ayrılır. Karbonhidratlar, yağlar ve proteinler genel olarak, gastrointestinal mukozadan doğal yapılarıyla emilemezler. Bu nedenle, besin değeri taşımaları için öncelikle sindirim işleminden geçmeleri gereklidir. Her üçünde de sindirim temel olarak hidroliz işlemi olarak ifade edilmektedir. |
Protein, Karbonhidrat ve Yağların sindirimini kavrar |
|
Besinlerin Emilimi
|
1 |
Preklinik (Teorik) |
13 |
Dr. Öğr. Üy. Faik Özdengül |
Vücut için gerekli temel besinler proteinler, karbonhidratlar ve yağlar olarak sınıflandırılabilir. Az miktarda vitaminler ve mineraller de gereklidir. Genel olarak bu maddeler GİS mukozasından doğal yapılarıyla emilemezler. O yüzden sindirilerek emilebilecek kadar küçük bileşiklere ayrılmaları gerekmektedir. İnce barsaktan günde bir kaç yüz gram karbonhidrat, 100 gr. ya da daha çok yağ, 50-100 gr. kadar amino asit, 50-100 gr. iyon ve 7-8 litre su absorbe olur. Kalın barsak, çok az miktarda besin maddesi absorbe ettiği halde, su ve iyonların emilimine katkıda bulunur. |
Emilimin temel mekanizmlarını ve dışkılama işlevini kavrar |
|
Dışkılama, Dışkı
|
1 |
Preklinik (Teorik) |
14 |
Dr. Öğr. Üy. Faik Özdengül |
Dışkılama, Dışkı |
Dışkılama, Dışkı |
|
Vücut Sıcaklığının Düzenlenmesi
|
1 |
Preklinik (Teorik) |
15 |
Dr. Öğr. Üy. Faik Özdengül |
Isı: Enerji şeklidir. Oluşur ve iletilir. Sıcaklık ise Herhangi bir zamanda herhangi bir yerin sahip olduğu ısıyı belirtir. Durumu ifade eder. Vücut ısısı gün içinde sirkadiyen değişiklikler gösterir. Sabahları en düşük, ikindi ve akşama doğru en yüksek seviyelere çıkar. Termoregülasyon mekanizmaları 3 grupta incelenir. Isı yapımını düzenleyen mekanizmalar, Isı kaybını düzenleyen mekanizmalar, Isı korunmasını düzenleyen mekanizmalar. Vücutta üretilen ısının çoğu derin organlarda oluşur. (KC, beyin, kalp ve egzersiz sırasında iskelet kası)Isı, derin organ/dokulardan deriye taşınır …hava ve çevreye aktarılır. Anterior hipotalamustaki preoptik alan ısı düzenlenmesi ile ilgilidir. Posterior hipotalamik alan ise temperatürle ilgili duysal sinyallerin entegre edildiği alandır. |
Sıcaklık, Isı Kaybı, Isının Düzenlenmesi, Sıcak Çarpması ve Donma ile ilgili tanımlama ve mekanizmaları kavrar |
|
Beslenmenin Merkezi ve Periferik Düzenlenmesi
|
1 |
Preklinik (Teorik) |
16 |
Dr. Öğr. Üy. Faik Özdengül |
Beslenmenin Merkezi ve Periferik Düzenlenmesi |
Beslenmenin Merkezi ve Periferik Düzenlenmesi |
|
Obezite Fizyolojisi
|
1 |
Preklinik (Teorik) |
17 |
Dr. Öğr. Üy. Faik Özdengül |
Obezite enerji alınımının enerji tüketimine göre fazla olmasına bağlıdır. Vücut yağının fazlalığı şeklinde tanımlanabilir. Şişmanlığın patolojik nedeni; beslenmenin düzenlemesinin bozulmasıdır. Sebepler arasında fazla yeme, fiziksel aktivite azlığı, psikojenik, metabolik ve hormonal bozukluklar ve kalıtım sayılabilmektedir. Obezitenin tedavisi, enerji girişini enerji tüketiminin altına indirmekten ibarettir. |
Obezitenin etyolojisi ve fizyolojisi ile ilgili bilgileri öğrenir |
